THỪA CÂN – BÉO PHÌ Ở TRẺ EM VÀ CÁC BIỆN PHÁP PHÒNG CHỐNG
THỪA CÂN – BÉO PHÌ Ở TRẺ EM VÀ CÁC BIỆN PHÁP PHÒNG CHỐNG
1. Định nghĩa Thừa cân – Béo phì:
Thừa cân là gì? Là tình trạng cân nặng cơ thể quá mức so với cân nặng chuẩn tương ứng với chiều cao.
Béo phì là gì? Là một tình trạng tăng cân không do phát triển cơ bắp mà do tích tụ quá nhiều mỡ trong cơ thể.
2. Nguyên nhân:
Ăn quá nhiều năng lượng: ăn nhiều chất ngọt, chất béo, ăn nhiều chất tinh bột (cơm, bánh mỳ, mỳ ăn liền): ăn bánh kẹo, ngọt, bim bim, ăn nhiều đồ xào rán, thức ăn chế biến sẵn, hay ăn nhà hàng.
Có các thói quen ăn uống không tốt: ăn nhanh, không chịu nhai kỹ thức ăn, ăn nhiều, hay ăn vặt, ăn vào buổi tối muộn, không ăn bữa sáng, ăn nhiều vào bữa tối không chịu ăn rau xanh.
Không chịu vận động, tập thể dục thể thao, thường xuyên xem ti vi, đọc truyện, chơi điện tử…
Ngủ đêm ít, ngủ ngày nhiều.
Gia đình trẻ có bố mẹ, ông bà bị béo phì.
3. Tác hại
Rối loạn chuyển hoá: rối loạn mỡ máu, đái tháo đường, gan thoái hoá mỡ, sỏi mật.
Tăng huyết áp, thiếu máu cơ tim.
Cong xương đùi
Thoái hoá khớp
Khó thở khi gắng sức, ngừng thở khi ngủ
Dễ mắc bệnh trầm cảm, tự ti
Hoạt động đi lại khó khăn
Trở thành người lớn mắc thừa cân – béo phì
Béo phì ở trẻ em nếu không phòng ngừa và điều trị sớm sẽ trở thành một gánh nặng cho gia đình và cho xã hội
4. Các biện pháp dự phòng
Những điều nên làm:
Ăn theo thực đơn tư vấn của chuyên gia dinh dưỡng
Ăn thịt nạc, cá, tôm, thịt gia cầm bỏ da, đậu phụ
Nếu uống sữa nên uống sữa không đường, trẻ lớn nên uống sữa tách béo. Không nên uống sữa đặc có đường
Chế biến thức ăn: Hạn chế các món xào, quay, nên làm các món luộc, hấp
Nên ăn đều đặn, không bỏ bữa, không để trẻ quá đói, vì nếu quá đói trẻ ăn nhiều trong các bữa sau làm mỡ tích luỹ nhanh hơn
Nên ăn nhiều vào bữa sáng để tránh ăn vặt ở trường, giảm ăn về chiều và tối
Nên ăn nhiều rau xanh, quả chín ít ngọt
Giảm bớt gạo, thay bằng khoai và ngô là những thức ăn cơ bản giàu chất xơ
Nhai kỹ và chậm khi ăn.
Những điều nên tránh:
Không nên uống các loại nước ngọt có gas.
Hạn chế các loại bánh kẹo, đường mật, kem, sữa đặc có đường
Tránh cho trẻ nhai kẹo cao su làm trẻ lúc nào cũng muốn nhai
Không nên dự trữ sẵn các loại thức ăn giàu năng lượng như: bơ, pho mát, bánh kẹo, nước ngọt trong nhà
Hạn chế các thức ăn chế biến sẵn. Hạn chế ăn nhà hàng
Không nên ăn vào lúc tối trước khi đi ngủ
Trẻ dưới 12 tuổi không được dùng thuốc giảm béo
Các biện pháp giúp trẻ tăng cường vận động
Tạo niềm thích thú của trẻ đối với các hoạt động thể thao. Cha mẹ cần quan tâm ủng hộ và tạo mọi điều kiện giúp trẻ năng động.
Chú trọng những sở thích của trẻ tham gia các môn thể thao dễ dàng gần gũi với cuộc sống như: khuyến khích trẻ đi bộ đến trường, chơi các môn thể thao như đi bộ, chạy, nhảy dây, đá bóng, cầu lông, đá cầu, leo cầu thang…
Hướng dẫn trẻ làm việc nhà: Lau dọn nhà, làm việc nhà…
Hạn chế ngồi xem tivi, video, trò chơi điện tử…Không nên bắt trẻ học quá nhiều, nên tạo điều kiện để trẻ được vui đùa, chạy nhảy sau những giờ học căng thẳng
Phòng ngừa béo phì ở trẻ em
Đối với trẻ nhỏ: chủ yếu là nuôi dưỡng, nuôi con bằng sữa mẹ ít có nguy cơ béo phì hơn sữa công thức. Cho trẻ ăn bổ sung hợp lý, nên tạo thói quen ăn rau từ nhỏ, không cho trẻ ăn quá ngọt, không cho uống nước ngọt thường xuyên
Đối với trẻ lớn: Giáo dục cho trẻ nếp sống lành mạnh, ăn uống hợp lý, năng vận động và tập luyện thể dục thể thao
Thường xuyên theo dõi cân nặng và chiều cao của trẻ để có thể can thiệp kịp thời, tránh để trẻ béo phì
Nguồn: Viện Dinh dưỡng
Liên hệ: Khoa Dinh dưỡng – BVĐK Sơn Tây
